Ο Μερσώ και ο κόσμος του

25Ποιος είναι τελικά ο Μερσώ, ο ξένος του Αλμπέρ Καμύ; Είναι ένας ήρωας διττός, όπως κι ο κόσμος του. Είναι μεθυσμένος από τον ήλιο και τη θάλασσα της Μεσογείου, και συγχρόνως είναι πιστός στη γη και τα πράγματα. Είναι άθεος, και συνάμα «ο μόνος Χριστός που μας αξίζει». Είναι πλήρης μες την ένδειά του και διαυγής μες την αθώα αφέλειά του. Είναι εντός-ενάντια-και-πέραν του βιωμένου παραλόγου και του μηδενισμού. Η πρακτική φιλοσοφία του κείται στα διάκενα μεταξύ της μεσογειακής σάρκας και του πραγματιστικού πνεύματος, τανύζεται μεταξύ της χαράς της ζωής και της αγωνίας της ζωής, ισορροπεί μεταξύ του «σοφού ινδουιστή» (και άρα της φύσης) και του «δυτικού ήρωα» (και άρα της ιστορίας). Ο Μερσώ ζει κι αναπνέει σε ένα μεταίχμιο, «ακριβώς πάνω στην απόκρυφη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στη σκιά και στο φως». Το σύμπαν του είναι εμμενές, χωρίς ίχνος υπερβατικότητας, ένα σύμπαν σαρκικό και στοιχειακό, με ένα διαρκές πηγαινέλα ανάμεσα στην ενσώματη συν-είδηση και τα ενσώματα συν-αισθήματα (affects) στο εδώ-και-τώρα. Και την ίδια στιγμή, στο συνολικό έργο του δημιουργού του, ο Ξένος/ Μερσώ είναι, σύμφωνα με τον ίδιο τον Καμύ, «το σημείο μηδέν» σε μια δύσκολη πορεία «προς μιαν αγιοσύνη της άρνησης – έναν ηρωισμό δίχως Θεό – τον αγνό άνθρωπο, τελικά».