Οι Συγγραφείς μιλούν για το βιβλίο τους:
δια-ΛΟΓΟΣ
Σκοπός του περιοδικού δια-ΛΟΓΟΣ είναι να προάγει τη φιλοσοφική έρευνα και τον διάλογο μεταξύ των ερευνητών στο πεδίο της φιλοσοφίας. Προκειμένου να υπηρετήσει τον σκοπό αυτόν, το περιοδικό έχει θεμελιώσει την εκδοτική του πορεία σε δύο αρχές:
- Το απροκατάληπτο άνοιγμά του προς όλες τις μορφές και τις τάσεις του φιλοσοφείν, όπως αυτές αποτυπώνονται και καλλιεργούνται στην Ιστορία της Φιλοσοφίας μέχρι σήμερα.
- Τη δημοσίευση άρθρων με μοναδικό γνώμονα την επιστημονική τους επάρκεια· για τον λόγο αυτόν, τα υποβαλλόμενα προς δημοσίευση κείμενα θα κρίνονται ανώνυμα από ειδικούς σε κάθε θέμα.
Επισημαίνεται, επίσης, ότι εκτός από εκτενή πρωτότυπα κείμενα, το περιοδικό δημοσιεύει βιβλιοκρισίες και παρουσιάσεις βιβλίων.
Η πρόσληψη του Νίτσε στην Ελλάδα
Το αντικείμενο πραγμάτευσης της συγκεκριμένης μελέτης είναι ο ελληνικός νιτσεϊσμός. Στο πλαίσιό της εξετάζονται θεμελιώδεις όψεις της πρόσληψης του Νίτσε στην Ελλάδα, όπως είναι η περίπτωση των περιοδικών “Τέχνη” και “Διόνυσος”, καθώς επίσης και αυτές των Π. Βλαστού και Ν. Καζαντζάκη. Πιο διακριβωμένα, η ίδια πάντοτε μελέτη καταλήγει στα εξής συμπεράσματα: Ο νιτσεϊσμός των δύο περιοδικών λαμβάνει τη μορφή του εθνικισμού και του κοινωνικού ανισοτισμού, ακόμη και του κοινωνικού δαρβινισμού στην περίπτωση του συνεργάτη της “Τέχνης”, του Π. Νιρβάνα. Ο νιτσεϊσμός του Βλαστού εμφανίζεται ως σκληρός κοινωνικός – φυλετικός ρατσισμός και ως ευγονική, γνωρίζει δε, όπως και ο νιτσεϊσμός της “Τέχνης” και του “Διονύσου”, τον έπαινο και το θαυμασμό του Κ. Παλαμά. Ο νιτσεϊσμός του Καζαντζάκη διακρίνεται από μεγάλο βάθος και αδιάλειπτη συνέχεια: σημείο εκκίνησής του είναι η διατριβή του συγγραφέα για τον Νίτσε, επόμενος σταθμός του είναι ο θαυμασμός του ιδίου για τον Μουσολίνι και τον Φράνκο, και σημείο κατάληξής του είναι η συνεργασία του με το περιοδικό “Νεολαία” του καθεστώτος Μεταξά. Η παρούσα μελέτη, ακολούθως, καταδεικνύει τον ελληνικό νιτσεϊσμό ως χονδροειδή παρερμηνεία της νιτσεϊκής φιλοσοφίας της πολλαπλότητας και της μάσκας και αναδεικνύει την πλήρη ανεπάρκεια της φιλολογικής προσέγγισης αυτού του φαινομένου ως σήμερα.
Επιθυμία και τραγωδία
Με τον όρο “επιθυμία” δηλώνεται η εμβολή του πλατωνικού φιλοσοφικού λόγου στην τάξη των συμβάντων ανάδυσης και πλήρωσης της επιθυμίας, ως το τελικό αντικείμενο της πλέον πρωταρχικής μέριμνας της ύστατης πλατωνικής ανθρωπολογίας, που είναι -θεμελιωδώς- η προάσπιση της διαφοράς στο ενδοϋποκειμενικό πεδίο· η εμβολή αυτή δεν είναι παρά ο πυρήνας μιας νέας πολιτικής περί του εαυτού, η οποία διανοίγει ένα βαθύτατο ρήγμα τόσο με την προγενέστερη πλατωνική σκέψη όσο και με τα σύγχρονα του Πλάτωνα πολιτισμικά δεδομένα. Με τον όρο “τραγωδία” γίνεται αναφορά στα κρίσιμα παρεπόμενα της πρωταρχικής μέριμνας της ύστατης πλατωνικής ανθρωπολογίας: στη μέριμνα προάσπισης της διαφοράς – μέριμνα επίτευξης της διαλλαγής, που λαμβάνει τη μορφή δοκιμής επίτευξης μιας αισθητικής παράστασης της διαλλαγής μέσα στην καθημερινότητα του βίου, στη διακρίβωση των αδιεξόδων του φιλοσοφικού λόγου -εγγενώς συνδεδεμένων με τη μέριμνα προάσπισης της διαφοράς-, και στη στοχαστική απόπειρα υπέρβασής τους· όλα τα στοιχεία αυτά θεμελιώνουν την κατηγορία του τραγικού, ενός τραγικού αντίτεχνου αυτών των ποιητών, που συνιστά την ολοκλήρωση της ύστατης πλατωνικής ανθρωπολογίας.
Το βλέμμα και το αίμα
Η επίτευξη του τραγικού απαιτεί ένα και μόνον: την αλήθεια του βλέμματος και του αίματος ως μη αναπαραστατικών οντολογικών συσπειρώσεων του γίγνεσθαι της ζωής του υποκειμένου αυτό τουλάχιστον φαίνεται να επι-σημαίνει, παραδειγματικά, εκείνο το άλλο βλέμμα και εκείνο το άλλο αίμα της Μήδειας, ενώπιον του ανοικτού προς τον θάνατο χρόνου δηλαδή: ενώπιον της ανοικτότητας του χρόνου προς τη μη αναπαραστατική, ανακλαστική -άμεση, καταληπτική και ριζωματική- πρόσληψη της σωματικότητας, της υλικότητας, της βαρύτητας και του βάθους του συγκεκριμένου, του πραγματικού και μοναδικού τραγικού αυτού ακριβώς, του τραγικού, το οποίο παντελώς έχει συνθλιβεί (σκληρή εκδοχή) ή διαφεύγει (ήπια εκδοχή) από τις πολυώνυμες, εμβληματικές, μηχανές ερμηνευτικής προσέγγισης του «νοήματος» του «τραγικού». (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Ο Εμπεδοκλής και τα πέρατα του λόγου
Με οντικό και νοηματοδοτικό μεταλλάκτη την οργανική μυθολογία, τα σημεία της εμπεδόκλειας αυτοαναφοράς στο μέρος: «κοῦρος», «κόρη», «θάμνος», «οἰωνός» και «ἰχθύς», τα σημεία αυτά, οικείες ήδη σε εμάς, περίκλειστες, αυτοτελείς παρουσίες, οντικές και νοηματοδοτικές μονάδες για τον διατμηθέντα – σπαραγμένο στοχαστικό λόγο, λειτουργούν, —στο εξής— στο πλαίσιο της ανάκτησης του σώματος του λόγου του Ακραγαντίνου στοχαστή, κατ’ αρχάς ως μορφο-κλασματικές παρουσίες, σχεδόν συγχρόνως ως οντο-κλασματικές και βέβαια ως μεγα-οντο-κλασματικές παρουσίες, παράλληλα δε ως παρουσίες σημασιο-κλασματικές· τελικά, λειτουργούν ως σημεία οντικής και νοηματοδοτικής υπερπλησμονής, δηλαδή ως μη αναπαραστατικές, οντικές και νοηματικές συσπειρώσεις του γίγνεσθαι του Κόσμου / μη αναπαραστατικές, οντικές και νοηματικές πυκνώσεις της ροής του γίγνεσθαι του Κόσμου· του γίγνεσθαι του Κόσμου, του οποίου η οντική και παράλληλα η νοηματοδοτική παρουσία, με τη βαρύτητα, το εύρος και —άρα— τη δύναμη που αυτή διαθέτει, εκτινάσσεται προς εμάς ως συσπείρωση ή διαχέεται προς εμάς ως πύκνωση, μέσα από αυτά ταύτα τα σημεία —επαναλαμβάνουμε— της οντικής και νοηματοδοτικής υπερπλησμονής.
Η αγωνία της άρνησης στον Marcuse
“Η αγωνία της άρνησης στον Marcuse, ή περί της θεμελίωσης της κοινωνικής του φιλοσοφίας”. Τι σημαίνει ότι η αγωνία της άρνησης αποτελεί το θεμέλιο της κοινωνικής φιλοσοφίας του Marcuse; Τι σημαίνει ήδη ότι η άρνηση αποτελεί το θεμέλιο μιας κοινωνικής φιλοσοφίας; Για να απαντηθούν τα ερωτήματα αυτά θα πρέπει να απαντηθεί το πιο πρωταρχικό; Τι σημαίνει η άρνηση στον Marcuse; Και πως η σκέψη για την άρνηση, στον ίδιο φιλόσοφο, αναδύεται ως αγωνία της άρνησης; Προκειμένου να απαντηθεί αυτό το κρίσιμο ερώτημα, στη μελέτη αυτή διερευνώνται εκείνα τα στοιχεία που αποτελούν αφορμές και τρόπους της αγωνίας της άρνησης· αφορμές όπως: η απόπειρα θεμελίωσης της άρνησης ως αγωνίας, η απουσία της άρνησης στο εσωτερικό της κοινωνίας· τρόποι όπως: η διακύβευση της Μεγάλης Άρνησης ως έκταση (από την Άρνηση στις αρνήσεις) και ως ένταση ατομικού – καθολικού. Διερευνάται ακόμη, και εν τέλει, το οριακό εγχείρημα που αφορά την αγωνία της άρνησης και το οποίο είναι η διακύβευση του καθολικού· η διακύβευση αυτή σφραγίζει τη μετάβαση από την προβληματική της Μεγάλης Άρνησης στην προβληματική της Μεγάλης Διακύβευσης, εννοούμενης πρωταρχικά ως εκκάλυψης και αποδοχής συμμετοχής στο παιχνίδι των ανώνυμων εκδοχών του α-περιόριστου άλλου, χάριν της απ-ελευθέρωσης.
Φιλοσοφία και κοινωνικά συγκεκριμένο στον Πολιτικό του Πλάτωνα
Η παρούσα μελέτη στην ερμηνευτική της πορεία προσπερνά, αφήνοντας έτσι οριστικά πίσω της, τις Συμπληγάδες που αναμφίβολα συνιστούσαν (και ακόμη συνιστούν) για τη στοχαστική ανάγνωση της πλατωνικής φιλοσοφίας, αφενός η Σκύλλα των τετριμμένων πια πλατωνισμών και αφετέρου η Χάρυβδη των ανιαρών σήμερα αντι-πλατωνισμών. Μοναδικός προορισμός της μελέτης αυτής είναι να επισκεφθεί και να ομιλήσει σχετικά με έναν απολύτως υπαρκτό μα παντελώς ξένο φιλοσοφικό τόπο για όλους όσοι είναι -λίγο ή πολύ- εξοικειωμένοι με τη φιλοσοφία του πλατωνικού Σωκράτη και τις αναρίθμητες προσεγγίσεις της στο πλαίσιο των πλατωνικών σπουδών. Πρόκειται για εκείνο τον φιλοσοφικό τόπο μέσα από τον οποίο εκκαλύπτεται η προβληματική ενός άλλου πλατωνικού φιλοσοφούντος υποκειμένου, του (Ελεάτου) Ξένου στον Πολιτικό και είναι ακριβώς αυτός, ο Ελεάτης Ξένος, ο οποίος, με απαράμιλλη ένταση και πρωτοφανέρωτη πολυτροπία, πραγματεύεται τη σχέση φιλοσοφίας και κοινωνικά συγκεκριμένου.