«Όλα ξεκίνησαν όταν κατά τη μελέτη της βιβλιογραφίας για την κατανόηση εννοιών για τη συγγραφή ορισμένων άρθρων μας, στα οποία υιοθετούσαμε την ποιοτική μεθοδολογία, τα αποτελέσματα των αναζητήσεών μας ήταν πολλές φορές, αν όχι αντικρουόμενα, αρκετά διαφοροποιημένα μεταξύ τους. Θεωρήσαμε ότι η δική μας «προσωρινή» έρευνα επί του προβληματισμού μας περί του «τι-είναι-τι» έπρεπε καταρχάς να μοιραστεί. Συν τω χρόνω δε, δεν ήταν πια προσωρινή. Καταπιαστήκαμε με όσα διαβάζαμε σε βιβλία, άρθρα, με όσα συζητούσαμε με φίλες/ους συναδέλφισσες/ους μας, με τις φοιτήτριες και τους φοιτητές μας. Καταλάβαμε και λάβαμε το μήνυμα πως και άλλες/οι αντιμετώπιζαν παρόμοια ζητήματα. Και κάπως έτσι,...
Κυπριακό 1954-1974 (2η έκδοση)
Βασισμένη σε πληθώρα πρωτογενών πηγών, η μελέτη ιχνηλατεί την πορεία ενός ρεύματος πραγματισμού που διατρέχει τη διαχείριση του κυπριακού ζητήματος από τις παραμονές της ανακίνησής του στον ΟΗΕ έως την παράνομη τουρκική εισβολή. Ακολουθώντας ένα διαχρονικό μοτίβο στη νεοελληνική ιστορία, το ρεύμα αυτό εγκολπώθηκε το πνεύμα των «στοχαστικών προσαρμογών», μιας ενεργητικής μετριοπαθούς προσέγγισης της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής με οραματικά όμως ελατήρια. Στον αντίποδα του ριζοσπαστικού παροντισμού των υποστηρικτών της άμεσης Ένωσης –μέρος του «αιώνιου δηλιγιαννισμού» που στηλίτευσε ο Γιώργος Θεοτοκάς το 1955–, οι θιασώτες των στοχαστικών προσαρμογών εκκινούσαν από τη διαπίστωση ότι η δεινή μεταπολεμική συγκυρία υπαγόρευε στην Αθήνα να...
Μην πυροβολείτε την Ευρώπη
Είναι πλέον τόσο πολλές οι κριτικού ή επικριτικού περιεχομένου αναλύσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση που απαιτείται για λόγους ιστορικής δικαιοσύνης και ακρίβειας, αλλά και για λόγους διανοητικής ισορροπίας, να θυμόμαστε τα θεμελιώδη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Την έκταση και τη συνεισφορά του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Τη δύσκολη διαδρομή και τα μεγάλα επιτεύγματα των τελευταίων 70 ετών που διαμόρφωσαν τη σημερινή ΕΕ και μαζί με την πτώση του λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού και το τέλος του Ψυχρού Πολέμου διαμόρφωσαν την υπάρχουσα πλέον κατάσταση στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Η ευρωπαϊκή δημοκρατία, δηλαδή η πληρέστερη μορφή φιλελεύθερης συνταγματικής δημοκρατίας και κράτους δικαίου, το ευρωπαϊκό κοινωνικό κράτος, δηλαδή...
Κείμενα για την Ελλάδα στην περίοδο των Κομνηνών
Αναλύονται τρία σημαντικά κείμενα για την ιστορία της Ελλάδας της περιόδου των Κομνηνών: ο λόγος του Νικολάου Καταφλώρον, για έναν άγνωστο αξιωματούχο που έδρασε στην περιοχή της Αττικής κατά την περίοδο της βασιλείας του Ιωάννη Β’ Κομνηνού, και δύο ποιήματα του Ευθυμίου Τορνίκη για γεγονότα που διαδραματίστηκαν στις περιοχές της Θήβας και της Χαλκίδας κατά την περίοδο της Δ’ Σταυροφορίας. Με νεοελληνική μετάφραση, σημειώσεις και εισαγωγή, στην οποία εξετάζονται εκ νέου χρονολογικά και άλλα ζητήματα του κειμένων, τα τρία κείμενα προσφέρονται και για την πανεπιστημιακή διδασκαλία του μαθήματος της Βυζαντινής Φιλολογίας, τόσο σε προπτυχιακό όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο. Η...
Ο θάνατος του ανεπιθύμητου βρέφους
Η παρούσα μελέτη αποτελεί την συνέχεια της μελέτης με τίτλο "Ο Αγώνας της ΕΟΚΑ 1955-59 Στα Πρωτοσέλιδα του Τουρκοκυπριακού Τύπου". Η τουρκική έκδοση της μελέτης μας έφερε τον τίτλο "Το Ανεπιθύμητο Βρέφος, η Κυπριακή Δημοκρατία". Επιλέξαμε τον συγκεκριμένο τίτλο με βάση το βασικό συμπέρασμα της μελέτης μας. Στις τελευταίες σελίδες της συγκεκριμένης μελέτης τονίσαμε ότι από την σκοπιά των δυο ηγεσιών, η Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία δημιουργήθηκε την περίοδο 1959-1960, ήταν ένα "ανεπιθύμητο βρέφος". Το 1958, ο απώτερος στόχος της ελληνοκυπριακής πλευράς ήταν η προσάρτηση της Κύπρου στην Ελλάδα. Την ίδια στιγμή, η τουρκοκυπριακή ηγεσία στόχευε στην διχοτόμηση της νήσου....
Η Μεσόγειος, η Ελλάδα και ο κόσμος
Το παρόν συλλογικό έργο θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως αναστοχασμός στην κληρονομιά της μνήμης και της κουλτούρας της Μεσογείου, ως πρόσκληση στους μεσογειακούς λαούς να αποκτήσουν ή να ανακτήσουν την πολλαπλή, επική, τραγική, εκπληκτική κληρονομιά τους. Μια πρόσκληση όπως την ορίζει ο κορυφαίος γάλλος στοχαστής Εντγκάρ Μορέν, αποδοχής της μεσογειακής πολυμορφίας, όχι για να οδηγηθούμε ξανά στη διαίρεση αλλά για να αναζητήσουμε την κατανόηση και εντέλει την ένωση. Δε γνωρίζουμε με βεβαιότητα μέχρι που φτάνει η Μεσόγειος. Τα σύνορά της δεν εγγράφονται ούτε στο χώρο ούτε στο χρόνο. Πως να τα ορίσεις και σε σχέση με τι; Δεν είναι...
Κράτος, εξουσία, κοινοβουλευτικό σύστημα σε κρίση κατά την περίοδο 1914-1920
Η παρούσα μελέτη αποτελεί σε επεξεργασμένη μορφή τη συμμετοχή του συγγραφέα της στον διαγωνισμό "Μνήμη Ελευθερίου Βενιζέλου" του έτους 1998 που προκήρυξε η Βουλή των Ελλήνων για την προαγωγή των κοινοβουλευτικών θεσμών. Τιμήθηκε με βραβείο ύστερα από ομόφωνη πρόταση της κριτικής επιτροπής απονομής των Βραβείων. Η μελέτη διερευνά τη σχέση του κρητικού πολιτικού με το πολίτευμα της βασιλευόμενης δημοκρατίας και ειδικότερα τη στάση του απέναντι στον βασιλικό θεσμό κατά την περίοδο 1914 - 1920. Στη συνέχεια εξετάζει τόσο τη θεωρητική εξέλιξη όσο και την πολιτική ενσωμάτωση του κοινοβουλευτισμού στη χώρα μας, ενώ ιδιαίτερα αναφέρεται στον τρόπο πρόσληψης της "αρχής της...
Η στιγμή της στροφής για την ελληνική οικονομία
- Πώς μια τόσο πλούσια σε πόρους χώρα μπορεί να βυθίζεται στην αναξιοπιστία και την ανυποληψία; - Πώς τα οικονομικά μας πλεονεκτήματα μπορεί να είναι ελαττωματικά; - Πώς η ατυπία μπορεί να αποτελεί προϋπόθεση της ανταγωνιστικότητας; - Πώς λέγεται όταν ζεις με τα λεφτά των άλλων; Προσοδοθηρία; Διαφθορά; - Γιατί το εθνικό μας σπορ είναι η προσοδοθηρία; Ποια τα μυστικά του πιο χρυσοφόρου επαγγέλματος στην Ελλάδα και πώς σχετίζεται με την κλεπτοκρατία, την παρεοκρατία, τον νεποτισμό και τον παρασιτισμό; - Γιατί στην Ελλάδα performance doesn't matter; - Γιατί συμφέρει να συμμετέχεις στη διαφθορά; - Πώς το ταλέντο των Ελλήνων διοχετεύεται...
Τρεις γεωπολιτικές προκλήσεις για την ελληνική εξωτερική πολιτική
Η στρατιωτική σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, δεν αναμένεται να ολοκληρωθεί σύντομα, κυρίως, γιατί αυτή η νέα γεωπολιτική "παρτίδα σκάκι" διαδραματίζεται με επίκεντρο την ηγεμονία της Ευρασίας. Όπως έχει ήδη επισημανθεί από αρκετές σημαντικές αναλύσεις, ο έλεγχος της Ευρασίας μπορεί να διασφαλίσει τον παγκόσμιο γεωπολιτικό και γεωοικονομικό έλεγχο, και όπως είναι φανερό σήμερα η εμφανιζόμενη πολιτική, οικονομική και στρατιωτική διελκυστίνδα διεξάγεται με όρους κατάκτησης της περιφερειακής ή/και της παγκόσμιας ηγεμονίας. Η δραματική τροπή των διεθνών εξελίξεων, δημιουργούν επιπρόσθετα, νέας υφής προβλήματα και για την ελληνική εξωτερική και αμυντική πολιτική. Όπως είναι γνωστό, τόσο κατά την περίοδο του ψυχρού πολέμου όσο και...
Το Σύνταγμα της Ευρώπης αντιμέτωπο με την εθνική και λαϊκή κυριαρχία
Με το σχεδιαζόμενο "Σύνταγμα της Ευρώπης" όχι μόνον δεν οργανώνεται μια αυτοδύναμη και ενοποιημένη πολιτική εξουσία ή πολιτική κυριαρχία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά ούτε προβλέπονται διαδικασίες για τη συγκρότηση μιας δημόσιας, ευρωπαϊκής πολιτικής σφαίρας ή ενός ευρωπαϊκού Δήμου που θα αποτελεί την πηγή της εξουσίας ή το ύπατο νομιμοποιητικό θεμέλιο όλων των εξουσιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιβεβαιώνεται απλώς μια διεθνής συμφωνία συνένωσης κυρίαρχων κρατών που δεν είναι η ίδια κυρίαρχη. Η χρήση του όρου "Σύνταγμα" στην προκειμένη περίπτωση είναι και παραπλανητική, διότι δημιουργεί μεταξύ των άλλων την απατηλή εντύπωση ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση μετεξελίσσεται, τάχα, από "Ένωση κρατών" σε "Ένωση...
Οι πολιτικοστρατηγικές επιπτώσεις από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης στις τρεις ανεξάρτητες Δημοκρατίες του Καυκάσου
Το πολυεθνικό σκηνικό του Καυκάσου, αφού εξεμέτρησε μια περίοδο εβδομήντα χρόνων σχετικής ηρεμίας και εθνικής καταπίεσης, εκδηλώθηκε με βίαιο τρόπο, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής αυτοκρατορίας. Το πείραμα της συγκροτημένης εσωτερικής μετεξέλιξης του μονολιθικού-συγκεντρωτικού συστήματος εξουσίας της Σοβιετικής Ένωσης σε ελεγχόμενο δημοκρατικό, οδήγησε τη χώρα σε μια πορεία αυξανόμενης οικονομικής δυσπραγίας, αναβίωσης εθνικιστικών συγκρούσεων, αλλά και στη θεμελίωση, στα περισσότερα μέλη της Κοινοπολιτείας "πλουραλιστικών" δημοκρατικών καθεστώτων. Οι δραματικές αυτές εσωτερικές εξελίξεις είχαν και διεθνή αντίκτυπο. Η Σοβιετική Ένωση αντικαταστάθηκε από δεκαπέντε νέα ανεξάρτητα κράτη, των οποίων η εσωτερική εικόνα χαρακτηρίζεται από εθνικές, γλωσσικές και θρησκευτικές συγκρούσεις. Η μελέτη των επιπτώσεων...
Έρως και ασθένεια
Η Susan Sontag χαρακτήρισε τη νόσο «νυχτερινή ζώνη της ζωής». Όταν οι αγαπημένοι μας ασθενούν, ο κόσμος ρίχνεται στο σκοτάδι και την σύγχυση, το καθημερινό μας πρόγραμμα διαταράσσεται, κλονίζονται οι πιο βαθιές μας πεποιθήσεις. Η σύγχρονη επικράτεια της υπερορθολογικής βιοϊατρικής λίγη παρηγοριά προσφέρει στις επιπτώσεις της νόσου στην εσωτερική ζωή μας. Το Έρωτας και Ασθένεια, με το να εξερευνά τον ρόλο της επιθυμίας στην ασθένεια, προσφέρει μιαν εναλλακτική: μια αντισυμβατική, βαθιά ανθρώπινη διερεύνηση του τι σημαίνει να ζεις με την ασθένεια και μέσα από την ασθένεια. Όταν αντιμετωπίζουμε την ασθένεια, απαιτείται επιτακτικά κάτι πέρα από τις εξαιρετικά πολύτιμες προόδους της...
Τα γερμανικά εγκλήματα και τα χρέη της Γερμανίας προς την Ελλάδα
Το ανά χείρας βιβλίο έρχεται να καταγράψει μια σημαντική ιστορική περίοδο, συγκεκριμένα της Γερμανικής Κατοχής στην Ελλάδα, η οποία στις νεότερες γενιές είναι άγνωστη. Μια περίοδο κατά την οποία η Ελλάδα θα υποστεί ανυπολόγιστες υλικές καταστροφές και ανθρώπινες απώλειες, λεηλασία της οικονομίας της χώρας αλλά και των πολιτιστικών της θησαυρών από τις Κατοχικές δυνάμεις. Η συγγραφέας με άρτια επιστημονική και τεκμηριωμένη γραφή αναδεικνύει γνωστές και άγνωστες πτυχές εκείνης της περιόδου, εστιάζοντας ιδιαίτερα στις τρέχουσες οφειλές της Γερμανίας προς την Ελλάδα. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται οι πολεμικές αποζημιώσεις και επανορθώσεις, η επιστροφή των κλαπέντων πολιτιστικών θησαυρών, καθώς και των Κατοχικών δανείων που...