Εξοπλισμένοι με τις ιδέες της επιστημονικής επανάστασης, οι άνθρωποι του διαφωτισμού ξεκίνησαν αποφασισμένοι να ελευθερώσουν το ανθρώπινο γένος από το γερασμένο κουκούλι της απαισιοδοξίας και της πρόληψης και να θεμελιώσουν έναν πιο λογικό κόσμο ανοιχτό στο πείραμα και στην πρόοδο. Ήδη το 1760 αυτή η αισιοδοξία για τον άνθρωπο και την κοινωνία είχε σχεδόν εξανεμισθεί. Στα έργα του Rousseau, του Kant και του Goethe μια νέα εσωτερική φωνή ήταν ευδιάκριτη και μια συνείδηση της μοναδικότητας του ατόμου που είχε διαφύγει από τους πιο βέβαιους για τον εαυτό τους προκατόχους τους. Η περίοδος καθορίστηκε από την επαναστατική κρίση και την άνοδο...
Εθνική Ελλάδος
Παλιές, κιτρινισμένες εφημερίδες... Οι φωτογραφίες, που δίνουν μάχη για ν' αντέξουν στο χρόνο! Οι σκόρπιες μαρτυρίες από τους ίδιους τους θρύλους του χθες, που σιγά σιγά χάνονται... Ο απόηχος των επιτυχιών, η ακροβασία ανάμεσα στο θρύλο και την ιστορία... Μικρά κομάτια του ίδιου παζλ, που συνθέτουν την ίδια ακριβώς εικόνα: Την εικόνα της Εθνικής μας ομάδας ποδοσφαίρου... Πέρασαν κιόλας 75 χρόνια από την εποχή εκείνων! Από τους σκαπανείς, τους πρώτους που φόρεσαν τη γαλανόλευκη φανέλλα, τη φανέλλα με το εθνόσημο στο μέρος της καρδιάς. Τα ονόματα τους δεν θα τα βρείτε σήμερα σε καμμία πρώτη σελίδα εφημερίδας, ούτε και θα...
Ο ρόλος της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή κοινότητα. Η προσωπικότητα και το έργο του Ζακ Ντελόρ
Την 25η Μαΐου 1992 έγινε στη Μεγάλη Αίθουσα Τελετών του Πανεπιστημίου Αθηνών η αναγόρευση του Προέδρου της Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ. Ζακ Ντελόρ σε επίτιμο διδάκτορα του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης. Η τελετή άρχισε με την εισήγηση του Πρύτανη, καθηγητή κ. Πέτρου Α. Γέμτου. Η παρουσίαση του έργου του τιμωμένου έγινε από τον Πάνο Καζάκο καθηγητή και διευθυντή του Τομέα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης. Ακολούθησε η αναγόρευση του τιμωμένου σε επίτιμο διδάκτορα με την ανάγνωση των κειμένων του Ψηφίσματος του Τμήματος, της Αναγόρευσης και του Διδακτορικού Διπλώματος από τον Πρόεδρο...
Αιγαίο πέλαγος
Το βιβλίο αυτό του δρα Ιωάννη Λουκά, καθηγητή της Ελληνικής Ναυτικής Σχολής Πολέμου και επιστημονικού συνεργάτη της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Λιέγης (Βελγίου), αποτελεί μια πολύπλευρη προσέγγιση του αρχαίου ελληνισμού. Μέσα από ένα πρωτότυπο για τα διεθνή δεδομένα πρίσμα, ο συγγραφέας επιχειρεί μια συστηματική ανάλυση της γένεσης και της αποκρυστάλλωσης του πολιτισμικού φαινομένου του ελληνισμού λαμβάνοντας υπ' όψη τόσο τα ιστορικά στοιχεία όσο και τις γεωπολιτικές -γεωστρατηγικές παραμέτρους που συνθέτουν την παρουσία και την δράση του ελληνικού πολιτισμού σε όλο το χώρο της Μεσογείου. Από τους απώτατους χρόνους της νεολιθικής περιόδου ως την εξάλειψη της ασιατικής απειλής από τις...
Η ταξική νεύρωση
[...] Το ωραίο βιβλίο του Vincent de Gaulejac για την "Ταξική νεύρωση", που εγκαινιάζει τη σειρά αυτή, αποτελεί εξαιρετικό δείγμα μιας τέτοιας δουλειάς. Πρόκειται για τη διερεύνηση των νευρωτικών φαινομένων, τουλάχιστον ορισμένων από αυτά, που επιχειρείται με βάση μια διπλή προβληματική, κοινωνιολογική και ψυχολογική. Ο Vincent de Gaulejac επικεντρώνει την προσοχή του στον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η κοινωνική μετατόπιση, ανέλιξη ή υποβάθμιση, στην παραγωγή των νευρωτικών φαινομένων. Ο συγγραφέας καταδεικνύει ότι στις περιπτώσεις αυτές είναι αδύνατον να αναγάγει κανείς την νεύρωση μόνο σε μια κοινωνική ή ψυχολογική αιτιότητα, αλλά ούτε και σε μια άθροιση παραγόντων. Πρόκειται, απεναντίας, για μια...
Διεθνές εμπόριο και πληρωμές
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες ο κόσμος έχει περάσει μία σειρά από σημαντικά γεγονότα που έχουν φέρει μεγάλες αλλαγές στις οικονομικές σχέσεις μεταξύ διαφόρων κρατών. Η περίοδος των σταθερών ισοτιμιών έχει αντικατασταθεί από ένα σύστημα κυμαινόμενων ισοτιμιών, η λογική του οποίου είναι δύσκολο να κατανοηθεί. Οι διαδοχικές κρίσεις του πετρελαίου δημιούργησαν μία μεγάλη ανακατανομή του διεθνούς πλούτου, η διεθνής κεφαλαιαγορά έχει αναπτυχθεί με αλματώδη ρυθμό με τη βοήθεια των νέων τεχνολογιών, και οι νέες βιομηχανικές χώρες της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής έχουν αποσπάσει σημαντικό μερίδιο του διεθνούς εμπορίου από τις παραδοσιακές αναπτυγμένες χώρες. Πρόσφατα οι ριζικές αλλαγές στις χώρες της...
Διεθνές εμπόριο και πληρωμές
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες ο κόσμος έχει περάσει μία σειρά από σημαντικά γεγονότα που έχουν φέρει μεγάλες αλλαγές στις οικονομικές σχέσεις μεταξύ διαφόρων κρατών. Η περίοδος των σταθερών ισοτιμιών έχει αντικατασταθεί από ένα σύστημα κυμαινόμενων ισοτιμιών, η λογική του οποίου είναι δύσκολο να κατανοηθεί. Οι διαδοχικές κρίσεις του πετρελαίου δημιούργησαν μία μεγάλη ανακατανομή του διεθνούς πλούτου, η διεθνής κεφαλαιαγορά έχει αναπτυχθεί με αλματώδη ρυθμό με τη βοήθεια των νέων τεχνολογιών, και οι νέες βιομηχανικές χώρες της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής έχουν αποσπάσει σημαντικό μερίδιο του διεθνούς εμπορίου από τις παραδοσιακές αναπτυγμένες χώρες. Πρόσφατα οι ριζικές αλλαγές στις χώρες της...
Κοινωνιολογία και ιστορία
Η συγγραφέας ξεκινώντας από την διαπίστωση ότι στην εποχή μας υπάρχει η τάση να αμφισβητούνται τα παραδοσιακά σύνορα ανάμεσα στις διάφορες επιστήμες και ότι υποστηρίζεται αρκετά συχνά η ανάγκη ανάπτυξης μιας ενιαίας κοινωνικής επιστήμης, προσπαθεί να απαντήσει σε δύο καίρια ερωτήματα, που βρίσκονται στο επίκεντρο της προβληματικής μελέτης της: πρώτον, στο "πόσο στενή είναι στην πραγματικότητα η σχέση κοινωνιολογίας και ιστορίας" και, δεύτερο στο "πόσο στενότερη θα πρέπει να γίνει η σχέση αυτή στο μέλλον". Λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη της τις νεότερες εξελίξεις στους χώρους της κοινωνιολογικής και της ιστορικής έρευνας, επιχειρεί, με βάση τέσσερα μεθοδολογικά κριτήρια, την σύγκριση κοινωνιολογίας και...
Διανομή του εισοδήματος και συσσώρευση του κεφαλαίου
Κεντρικός στόχος του βιβλίου είναι να αναλύσει τη διαδικασία της μεταπολεμικής εκβιομηχάνισης στην Ελλάδα. Το πρώτο μέρος παρουσιάζει τα στατιστικά στοιχεία πάνω στην επίδοση της ελληνικής οικονομίας και ειδικότερα της βιομηχανίας κατά τη διάρκεια της εξεταζόμενης περιόδου και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ό ρυθμός των βιομηχανικών επενδύσεων δεν συνάντησε περιορισμό από την πλευρά της προσφοράς πόρων (κεφάλαιο, εργασία, ξένο συνάλλαγμα), ενώ απέτυχε να ικανοποιήσει τον εφικτό ρυθμό μεγέθυνσης, όπως προσδιορίζεται από την αύξηση της βιομηχανικής παραγωγικότητας καί της προσφοράς εργασίας στον αστικό τομέα της οικονομίας. Το δεύτερο μέρος διατυπώνει την πρόταση ότι σε οικονομίες με εργατικό πλεόνασμα ή μεγέθυνση της...
Δημόσια οικονομική Ι: Οι οικονομικές λειτουργίες του κράτους
Αντικείμενο της Δημόσιας Οικονομικής είναι η μελέτη των οικονομικών σκοπών και στόχων του κράτους καθώς και των μέσων που διαθέτει και χρησιμοποιεί για την πραγματοποίησή τους. Η εμπειρική παρατήρηση δείχνει ότι στους σύγχρονους κοινωνικούς σχηματισμούς που χαρακτηρίζονται από την ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, την ελεύθερη επιχειρηματική δράση και τον ανταγωνισμό στην αγορά, η οικονομική δραστηριότητα του κράτους έχει αναπτυχθεί σε μεγάλη έκταση. Στους περισσότερους από τους κοινωνικούς αυτούς σχηματισμούς (Ευρώπη, Β. Αμερική, Ιαπωνία), οι δαπάνες που κάνει το κράτος και οι ελεγχόμενοι από αυτό οργανισμοί αντιπροσωπεύουν το 30-45% του εθνικού προϊόντος, οι φόροι που εισπράττει το 25-30% και τα...
Από τον εμφύλιο στη χούντα
Εάν θελήσει κάποτε ένας άνθρωπος της Δύσης, ένας πολίτης του δυτικού κόσμου, να σας ζητήσει να του μιλήσετε για τη ζωή σας απαντώντας σε δέκα ερωτήσεις, όλες οι χαρακτηριστικές λέξεις που θα χρησιμοποιήσει θα είναι ελληνικές. Θα έχουν γεννηθεί στην αρχαία Ελλάδα και θα χρησιμοποιούνται ολόιδιες όπως και τότε, με το ίδιο νόημα σχεδόν πάντοτε, από όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες. Είναι οι λέξεις που διαμόρφωσαν το δυτικό ευρωπαϊκό πνεύμα. Εκείνες που παραπέμπουν στις έννοιες και τις καταστάσεις που χρησιμοποιεί όλος ο δυτικός κόσμος για να αντιληφθεί και να βιώσει την πραγματικότητα και ό,τι μπορεί να υπάρχει πέρα απ' αυτήν. Γιατί...
Το τέλος της αθηναϊκής δημοκρατίας
Νέες φιλολογικές πηγές, καινούργιο επιγραφικό υλικό, αλλά και νέα ερμηνεία του παλαιού κάνουν ώστε το βιβλίο αυτό της κας. Mosse να αποτελεί σταθμό για την έρευνα της ελληνικής ιστορίας των κλασικών χρόνων. Χρησιμοποιώντας μια καινούρια μέθοδο αναλύσεως, με την αντιπαράθεση των κειμένων, των γεγονότων, των θεσμών και των ιδεολογιών, αξιοποιώντας με ευστοχία ποσοτικές μετρήσεις, εντάσσοντας με ερευνητική δεξιοτεχνία και επινοητικότητα τη λεπτομέρεια στο θεσμό ή τη διαδικασία, η διαπρεπής Καθηγήτρια της Σορβόννης, κατορθώνει να συνθέσει έναν απαράμιλλο σε έκταση και σε βάθος πίνακα της Αθηναϊκής Δημοκρατίας κατά την περισσότερο κρίσιμη αλλά και γόνιμη σε ιδέες περίοδο της διαδρομής της. Και...
Λόγος περί της μεθόδου
Ο Ντεκάρτ ήταν ήδη σαράντα ετών όταν, στα 1637, πρωτοδημοσιεύτηκε ανώνυμα στο Leyde της Ολλανδίας ο χοντρός τόμος -πεντακόσιες περίπου σελίδες- του οποίου ο "Λόγος περί της Μεθόδου" αποτελούσε τον σχετικά σύντομο, 78 σελίδων, πρόλογο. Η ηλικία αυτή ίσως να μη φανεί μεγάλη σε πρώτη όψη. Αλλά πρέπει να σκεφτούμε πως από δεκαοχτώ περίπου χρόνια ο Ντεκάρτ ήταν ήδη κάτοχος των βασικών ιδεών που αποτελούσαν το κλειδί της "Μεθόδου" του. Πως από δέκα ήδη χρόνια είχε υποσχεθεί στον Balzac να γράψει την "ιστορία του πνεύματός του", δηλαδή την πνευματική του αυτοβιογραφία. Αυτό ακριβώς που δίνει στο "Λόγο" του. Το έκτο...