Ο τόμος αυτός έχει υβριδική σύνθεση. Αποτελείται από πρωτογενή κείμενα και από δέσμη ορθόδοξων και ανορθόδοξων κειμένων για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα με ορίζοντα το έτος 2030 και ιδιαίτερα τις προκλήσεις της Ευρώπης και της θέσης της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την πρόκληση της Τουρκίας καθώς συμπληρώνονται πενήντα χρόνια από την τρέχουσα αντιπαράθεση στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις, εκατό χρόνια από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης (Ιούλιος 2023), ενώ συμπληρώθηκαν εκατό χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή και διακόσια χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Με την ανάλυσή του ο συγγραφέας έχει ως στόχο να αμφισβητήσει ορισμένες εσφαλμένες, κατά την άποψή του, παραδοχές γύρω από τις σοβαρές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής και ειδικότερα σ’ αυτό των Ελληνοτουρκικών σχέσεων και της Ευρωπαϊκής ενοποίησης.
Η ελληνοτουρκική κρίση στην τρέχουσα μορφή της ξεκίνησε το 1973, αν και οι απαρχές της βρίσκονται παλαιότερα, στο 1955. Στα πενήντα χρόνια που διέρρευσαν οι δύο χώρες έφθασαν αρκετές φορές πολύ κοντά στη θερμή σύγκρουση (1976, 1987, 1996, 2020). Ενώ τα επίμαχα ζητήματα έχουν πολλαπλασιασθεί με ευθύνη της Τουρκίας, η οποία συνεχώς διατυπώνει νέες διεκδικήσεις πιστοποιώντας ότι «ο χρόνος δεν εργάζεται υπέρ των ελληνικών θέσεων». Στην πεντηκονταετία δεν έχει επιλυθεί κανένα ουσιαστικό ζήτημα στις σχέσεις, αν και τουλάχιστον δύο φορές οι δύο χώρες έφθασαν πολύ κοντά στη λύση (1975-1980, 2004).
Παράλληλα η Ελλάδα έχει μπει στη δεύτερη τεσσαρακονταετία συμμετοχής της στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) – συμπλήρωσε σαράντα χρόνια ένταξης το 2021 – με την ευρωπαϊκή ενοποίηση όμως αντιμέτωπη με πολλαπλές κρίσεις, από την πανδημία μέχρι τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις και με την «επιστροφή» του πολέμου στην Ευρώπη μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία (πολυκρίση, μονιμοκρίση).
Κρίσεις και προκλήσεις απαιτούν απαντήσεις. Και ο συγγραφέας επιχειρεί να σκιαγραφήσει τις λύσεις μέσα από την προσέγγιση του ορθού λόγου.
