Η αλήθεια βομβαρδίζεται

Τα ΜΜΕ και ο πόλεμος με το βλέμμα ενός πολεμικού ανταποκριτή

ISBN978-960-02-3679-8
Σελίδες1094
Έτος πρώτης έκδοσης2022
Έτος τρέχουσας έκδοσης2022
Επιμέλεια κειμένωνΠλυτά, Τίνα
Σχήμα 17 x 24

63,60

Σε απόθεμα

Πολιτικοί που είπαν κατά συρροή ψέματα σε καιρό πολέμου, προκειμένου να νικήσουν τον εχθρό και να διασφαλίσουν την κοινωνική συναίνεση. Μεγαλοϊδιοκτήτες ΜΜΕ που άδραξαν την ευκαιρία να κερδοσκοπήσουν. Γνωστοί δημοσιογράφοι στην υπηρεσία της προπαγάνδας. Στρατιώτες που δήθεν έτρωγαν παιδιά. Σκηνοθετημένες βυθίσεις πλοίων που παρουσιάστηκαν ως αληθινές. Βραβευμένες φωτογραφίες που ήταν στημένες. Γραφεία δημοσίων σχέσεων που πρόσφεραν δωρεάν «έγκυρα» ρεπορτάζ. Διεθνή Μέσα που αποσιώπησαν εγκλήματα πολέμου και άλλα που με τις αποκαλύψεις τους άλλαξαν τη ροή ένοπλων συγκρούσεων. Έγκριτες εφημερίδες που αναπαρήγαγαν τα στερεότυπα της προπαγάνδας και τον κυρίαρχο πολιτικό λόγο, χωρίς να ερευνούν την αξιοπιστία τους. Δημοσιογράφοι που έστησαν μάχες. Πολεμικοί ανταποκριτές που ντύθηκαν στο χακί και έπεσαν θύματα παραπληροφόρησης. Αλλά και δημοσιογράφοι που αναζήτησαν την αλήθεια και γι’ αυτό διώχθηκαν ή και δολοφονήθηκαν.

Είναι και αυτά κομμάτια του παζλ ‒στα όρια της ζωής και του θανάτου‒ που συνθέτει την ιστορία των σχέσεων ΜΜΕ και ένοπλων συγκρούσεων.

Η αλήθεια είναι το πρώτο θύμα του πολέμου. Δεν αρέσει στις πολιτικές και στρατιωτικές ηγεσίες. Τα Μέσα υποτάσσονται συνήθως στους σχεδιασμούς τους και οι πολεμικοί ανταποκριτές, αυτοί που πρώτοι επιχειρούν να καταγράψουν κομμάτια της ιστορίας σε πραγματικό χρόνο, βρίσκονται στο στόχαστρο. Σε μια εποχή που το κέντρο βάρους στις ένοπλες συγκρούσεις έχει μετατοπιστεί από την ισχύ των όπλων στη δύναμη των πληροφοριών, η ενημέρωση, παρά τις απευθείας συνδέσεις, είναι φτωχή, αποστειρωμένη. Ο λόγος της προπαγάνδας θεωρείται ολοένα και περισσότερο η μία και μοναδική αλήθεια.

Γραμμένο από τη σκοπιά ενός δημοσιογράφου που για 30 χρόνια κάλυψε πολέμους σε Βαλκάνια, Μέση Ανατολή, Ασία και Λατινική Αμερική, το Η αλήθεια βομβαρδίζεται σκιαγραφεί τον ρόλο των ισχυρών ειδησεογραφικών οργανισμών και των πολεμικών ανταποκριτών στην κάλυψη ένοπλων συγκρούσεων. Είναι μια βιωματική αφήγηση, η οποία εφαρμόζει για πρώτη φορά στην επιστήμη της επικοινωνίας τη μέθοδο της αυτοεθνογραφίας. Παράλληλα είναι το αποτέλεσμα μιας πολύχρονης ερευνητικής προσπάθειας να καταγραφούν τα fake news, η προπαγάνδα και η λογοκρισία στους μεγαλύτερους πολέμους που συγκλόνισαν τον κόσμο από τον 19ο έως τον 21ο αιώνα.

Συγγραφέας

Νεράντζης Παύλος

Ο Παύλος Νεράντζης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1952. Σπούδασε ηλεκτρονικός-μηχανικός στην Μπολόνια και δημοσιογραφία στο Ουρμπίνο. Είναι διδάκτωρ του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ, όπου δίδαξε επί σειρά ετών.
Από το 1982 έχει καλύψει πολέμους και κρίσεις σε Λατινική Αμερική, Βαλκάνια, Μέση Ανατολή και Ασία. Στην ΕΡΤ3 διετέλεσε Διευθυντής Ειδήσεων στην τηλεόραση και Διευθυντής Ραδιοφωνίας. Είναι ο δημιουργός, παραγωγός και σεναριογράφος της τηλεοπτικής σειράς Mixer, με πάνω από 50 ντοκιμαντέρ έρευνας για διεθνή θέματα. Εργάστηκε ως ανταποκριτής της ιταλικής εφημερίδας Il Manifesto (1979-2016). Συνεργάστηκε με εφημερίδες, περιοδικά και ραδιοσταθμούς σε Ελλάδα και Ιταλία (Αντί, Εγνατία, Αυγή, Αγγελιοφόρος, National Herald, Paese Sera, Europa, Το Τέταρτο, Τετράδια, Νέα Οικολογία, Info, Radio Alice, Ρ.Σ. Μακεδονίας, Ένατο Κύμα, Ράδιο Παρατηρητής, Flash, RAI 3Mondo). Στο διάβα του χρόνου έστησε το περιοδικό Προοπτική, την πρώτη ζωντανή εκπομπή στο δημόσιο ραδιόφωνο της Β. Ελλάδας, την ενημερωτική ιστοσελίδα pressinaction.gr και την έκθεση φωτογραφίας Ίχνη Πολέμου, που παρουσιάστηκε σε πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού. Είναι ο συντάκτης της Χάρτας της Ειδομένης, ενός κώδικα δεοντολογίας της ΕΣΗΕΜ-Θ για θέματα σχετικά με πρόσφυγες και ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Αρθρογραφεί στις ιστοσελίδες tvxs.gr και parallaximag.gr. Μονογραφίες του για τον ρόλο των ΜΜΕ έχουν δημοσιευτεί σε συλλογικές εκδόσεις.
Έχει τιμηθεί από διεθνείς οργανώσεις και συλλόγους, μεταξύ αυτών από το Ίδρυμα Αθ. Μπότση «για τις έρευνες, το ήθος και την πληρότητα με την οποία καλύπτει πολέμους και θέματα σχετικά με τους Έλληνες απανταχού της γης» (2004). Ντοκιμαντέρ του έχουν βραβευτεί σε διεθνή φεστιβάλ, από τη Διεθνή Ακαδημία Τηλεόρασης και Ραδιοφώνου [IATR] και την Ευρωπαϊκή Ένωση Περιφερειακών Τηλεοράσεων [CIRCOM].