Η σωματική ευεξία, η πνευματική ικανοποίηση και η αναψυχή συνιστούν κυρίαρχες πολιτισμικές λειτουργίες. Στην πρώτη καθοριστικός παράγων διαμόρφωσης και διατήρησης είναι η άσκηση και ο αθλητισμός, μέσω των οποίων οι πολίτες επηρεάζουν ενεργητικά την ατομική σωματική φυσική τους κατάσταση. Στην πνευματική ικανοποίηση σημαντικό ρόλο έχουν οι λειτουργίες του πολιτισμού: το θέατρο, ο κινηματογράφος, η μουσική, η λογοτεχνία, τα εικαστικά δρώμενα και γενικά κάθε περιεχόμενο τέχνης που δημιουργεί ατομικές και συλλογικές «αισθητικές ανατάσεις». Στην αναψυχή τέλος κυριαρχούν οι λειτουργίες της ψυχαγωγίας, παθητικές και ενεργητικές, όπως οι παρέες, τα γλέντια-πανηγύρια, η γαστρονομία, οι εκδρομές, τα ταξίδια και τα θεάματα. Μέσω αυτών οι πολίτες ευχαριστούνται, διασκεδάζουν και απολαμβάνουν μια χαλαρή σωματικο-συναισθηματική ατομική κατάσταση.
Η κοινωνιολογική διάσταση των τριών παραπάνω πολιτισμικών λειτουργιών παραπέμπει στο έθος, τα ήθη, τις εθιμικές συνήθειες και επιδράσεις που δέχονται οι πολίτες από τις κοινωνίες όπου ζουν και οι οποίες διαμορφώνουν ανάλογες έξεις. Στο κοινωνικό περιβάλλον και στις πολιτισμικές λειτουργίες οι πολίτες μεταφέρουν γενεαλογικά, στερεοτυπικά ή νεοδιαμορφούμενα στοιχεία ως χαρακτηριστικά κουλτούρας τα οποία σταθερά ή εξελισσόμενα οροθετούν τις ατομικές και συλλογικές αναφορές τους. Είναι δε γνωστό ότι η ελληνική παράδοση τόσο στον αθλητισμό, όσο και στον πολιτισμό και την αναψυχή είναι πλούσια και διαχρονική: οι λειτουργίες τους έχουν διεθνή αναφορά και χρήση.
Οι πολιτισμικές λειτουργίες σε κάθε κοινωνία και κοινωνική ομάδα είναι καθοριστικές για την καθημερινότητα των πολιτών, διότι διαμορφώνουν, υποστηρίζουν και εξισορροπούν αντίρροπες συγκρουσιακές-ανταγωνιστικές καταστάσεις. Το σύγγραμμα αυτό, μέσω της θεωρητικής και βιωματικής διαχρονικής μελέτης των τριών πολιτισμικών λειτουργιών στην ελληνική κοινωνία προτείνει τρόπους, μέσα και περιεχόμενα οργάνωσης και εφαρμογής τους με σκοπό την ποιοτική αναβάθμιση της καθημερινότητας των πολιτών.
