Ο ευεργετισμός των Ελλήνων ομογενών καθώς και των μελών, της ολιγομελούς, τηρουμένων των αναλογιών, εγχώριας αστικής τάξης και των μικρομεσαίων στρωμάτων της ελληνικής κοινωνίας στη δημόσια εκπαίδευση κατά την οθωνική περίοδο (1833-1862) αποτελεί το βασικό πεδίο μελέτης του βιβλίου. Τα κληροδοτήματα και οι υποτροφίες που προσφέρθηκαν στα θεσμικά όργανα του κράτους (Υπουργείο Εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαιδεύσεως, Πανεπιστήμιο, Ακαδημία) λειτούργησαν ως μέσο ανάπτυξης τόσο του εκπαιδευτικού θεσμού όσο και της αναδιαμόρφωσης της οικονομίας. Άλλωστε, το ελληνικό κράτος από την ίδρυσή του είχε ένα μεγάλο δημόσιο χρέος το οποίο δεν του επέτρεπε να χαράξει ανεξάρτητες και αυτόνομες πολιτικές, ακόμη και στον εκπαιδευτικό τομέα.
Για την αποτελεσματικότερη προσέγγιση της ιστορικής αλήθειας επιχειρείται ο προσδιορισμός των χαρακτηριστικών των κοινωνικών τάξεων της οθωνικής περιόδου προκειμένου να γίνουν αντιληπτές οι προθέσεις των ανώτερων κοινωνικών στρωμάτων του ελληνικού βασιλείου και των Ελλήνων του εξωτερικού. Οι επιδράσεις των ευεργετών στη δημόσια εκπαίδευση ευνόησαν, μεταξύ άλλων, την ανάπτυξη της Μεγάλης Ιδέας και την προσπάθεια μιας πρώτης ιδεολογικής σύνθεσης στοιχείων για τη μετέπειτα φιλελευθεροποίηση της χώρας.